vasael.ir

کد خبر: ۱۲۴۵۵
تاریخ انتشار: ۰۷ دی ۱۳۹۷ - ۲۲:۱۰ - 28 December 2018

معرفی کتاب| مرجعیت سیاست در عصر غیبت

وسائل ـ در كتاب «مرجعيت و سياست در عصر غيبت» كوشيده شده تا با استفاده از منابع اصيل، به تبيين اوضاع سياسی ـ اجتماعی عصر هر یک از فقيهان مشهور شيعه پرداخته، و خدمات علمی ـ معنوی و نقش سياسی آنان در تاريخ تشيع پژوهش شود.

به گزارش خبرنگار وسائل، نهاد عظيم مرجعيت كه با ابتكار حكيمانه نظام امامت شيعي،معرفی کتاب| مرجعیت سیاست در عصر غیبت طراحي و خورده شد، تبلور تلاش راست قامتاني فرهيخته اي است كه با فرزانگي و كسب فضايل و پارسايي، در حد توان، مسئوليت خطير پاسداشت سازمان ديانت در عرصه هاي سياست، اقتصاد، حقوق و وظايف فردي، خانوادگي و اجتماعي را بر عهده گرفته، و در طول تاريخ، شجاعانه در خط مقدم جبهه در مقابل تهاجم هاي ويرانگر دين ستيزان قد برافراشته، و با ترك نفسانيت، خود را وقف توسعه شريعت كردند.

دشمنان نيز به خوبي دريافتند كه مبارزه با ديانت، اين مسدد غيرت و جوانمردي و مانع فزون خواهي سلطه گران فقط با در هم كوبيدن اين نهاد ميسر است؛ چنان كه پيشينيان نيز براي خنثي سازي آثار وحي به مهجوريت قرآن ناطق و اهل بيت (ع) عصمت همت گماشتند.

رهبران مذهبي در اوج خفقان و ترس در دوران سيطره شجره منحوسه بي اميه و بني عباس، با سلاح تقيه، تنور نهضت فكري شيعه را گرم نگه داشته، از حقانيت آرمان هاي شيعي دفاع كردند، و با تبيين مواضع حق و باطل، لبه شمشير اعتراض را ضد حكومت هاي جور، تيز و بران نگه داشته، و در فرصت هاي حساس، مواضع مناسب را اتخاذ كردند.

عالماني چون شيخ صدوق، شيخ مفيد، سيدمرتضي، خواجه نصيرالدين طوسي و علامه حلي در اعصار مياني با استفاده از فرصت هاي سياسي، آشكارا به معرفي مكتب جعفري پرداخته، و با نفوذ خود نزد اربابان سياست، گوشه هايي از احكام فقه اسلامي را اجرا كردند.

جانشينان امامان معصوم در اين روند رو به پيش، به تاسيس حوزه هاي علميه دست زده، در پرتو حركت هاي مستمر فرهنگي، كتاب هاي ارزشمند كلامي، تفسيري، فقهي، اخلاقي و تاريخي شيعه را نشر دادند و بدين گونه آوازه علمي شيعيان در ايران و عراق و شامات و هند و ساير نقاط گسترش يافت و رويكرد جامعه به سوي اين مذهب، روز به روز بيشتر شد.

پس از فراز و فرود در شكل گيري دولت صفوي، سرانجام با همكاري و جديت مردم و تلاش مجدانه عالمان شيعه در هدايت و تصحيح باورهاي صوفيانه صفويان، حركت شيعيان در روند تكاملي و با استفاده از امكانات دولتي، راه خود را گشود؛ البته تا ايجاد حكومت تمام عيار و آرماني شيعي فاصله بسياري داشت.

كج انديشي و سطحي نگري عده اي از مستشرقان در تجليل تاريخ تشيع، بعضي از محافل دانشگاهي را دچار شبهه كرد تا از همكاري رهبران شيعي، تفسير نادرستي ارائه كنند و عالمان برجسته عصر صفوي مثل محقق كركي، علامه مجلسي و شيخ بهايي را عالمان دربار لقب دهند و افكار نسل جوان جامعه علمي را درباره بزرگان اماميه مخدوش سازند. از آثار سوء اين برداشت، شكاف و جدايي روزافزون بين دو نسل انديشه ور حوزوي و دانشگاهي بود.

امام خميني (ره) ضمن محكوم كردن عياشي هاي صفويان، فعاليت هاي سياسي عالمان عصر صفوي را از اخلاص و رسالت تربيتي آنان دانست.

همچنان كه در تاريخ جديد و معاصر، عالمان راستيني چون آيات عظام ميرزاي قمي، فاضل نراقي، سيد مجاهد، ميرزاي شيرازي، آخوند خراساني، شيخ فضل الله نوري، ميرزاي ناييني، شهيد مدرس و سيد ابوالقاسم كاشاني بر اساس رسالت ديني، افزون بر تقويت قلمرو مرجعيت، براي استقلال و آزادي‌خواهي وارد سياست شدند و ضمن مبارزه با سلطه بيگانگان و ستم دستگاه قاجار، زمينه مشروطه خواهي و مقدمات سرنگوني رژيم پهلوي را براي مردم فراهم ساختند.

نسل انديشه در حوزه و دانشگاهي نياز دارد تا دور از هرگونه پيش‌داوري درباره كاركرد تاريخي مرجعيت در زندگي ديني و سياسي عالمان اماميه به تامل نشسته، و ضمن آشنايي كامل با فعاليت هاي ديني و سياسي آنان، از واقعيت ها دفاع كند.

پيش‌تر، تاريخ بر محور مردان حكومت و سياست تدوين مي شد و اطلاعات كمتري از اوضاع اجتماعي و طبقات گوناگون جامعه ارائه مي داد، از اين رو تا كنون حتي مراكز علمي نيز كمتر به تاريخ اماميه و زندگاني راهبران تشيع پرداخته اند.

در اين نوشتار كوشيده شده تا با استفاده از منابع اصيل، به تبيين اوضاع سياسي ـ اجتماعي عصر هر يک از فقيهان مشهور شيعه پرداخته، و خدمات علمي - معنوي و نقش سياسي آنان در تاريخ تشيع پژوهش شود.

كتاب «مرجعيت و سياست در عصر غيبت» را علي نقي ذبيح زاده نوشته و به خوبي عصر فقيهان مشهور شيعه و خدمات آنان را بررسي كرده است.

 

عناوین فصل اول

در فصل اول این کتاب مفهوم فقه، علم اصول فقه، مفهوم واژه اجتهاد، پیش نیازهای علمی و عملی اجتهاد، تقلید و انواع آن، تقلید نکوهیده در اسلام، تقلید پسندیده، ضرورت عقلانی اجتهاد و تقلید، فقاهت و اجتهاد در عصر پیامبر(ص) و امامان معصوم (ع) فقیهان نامدار شیعه در عصر حضور امامان(ع)، پیشگامان تدوین اصل فقه، بررسی شده است.

 

عناوین فصل دوم

بی تردید در عصر غیبت صغری دانشمندان متعدد شیعی در جوامع اسلامی مشغول فعالیت دینی و سیاسی و فرهنگی بوده اند در این فصل فقط دو شخصیت و فقیه نامدار شیعه یعنی «علی بن بابویه و محمد بن یعقوب کلینی» که محل مراجعه مردم بودند بررسی شده است.

 

عناوین فصل سوم

در این فصل مرجعیت شیعه در قرن چهارم و پنجم از جمله «شیخ صدوق، شیخ مفید، سید رضی، سید مرتضی، شیخ طوسی و قاضی ابن براج » به رشته تحریر در آمده است.

 

عناوین فصل چهارم

در این فصل مرجعیت شیعه در قرن ششم و هفتم هجری همچون «ابن زهره حلبی، خواجه نصیرالدین طوسی، محقق حلی »بحث شده است.

 

عناوین فصل پنجم

در این فصل مرجعیت شیعه در قرن هشتم و نهم قمری ازجمله «علامه حلی و محمدبن مکی شهید اول و احمدابن فهد حلی» مورد بررسی قرار گرفته است.

 

عناوین فصل ششم

در این فصل مرجعیت شیعه در قرن دهم و یازدهم قمری همچون شهید ثانی، عزالدین عاملی، محقق کرکی، مقدس اردبیلی، شیخ بهایی  میرداماد، محمد تقی مجلسی، محقق سبزواری، ملامحسن فیض کاشانی، محقق خوانساری به رشته تحریر در آمده است./601/422/ح

 

ارسال نظر
نام:
ایمیل:
* نظر:
آخرین اخبار
اوقات شرعی
۲۱ / ۰۲ /۱۴۰۳
قم
اذان صبح
۰۴:۳۰:۴۰
طلوع افتاب
۰۶:۰۷:۰۹
اذان ظهر
۱۳:۰۳:۲۴
غروب آفتاب
۱۹:۵۸:۵۵
اذان مغرب
۲۰:۱۷:۲۳